Een hoofdgerecht kan worden gezien als het belangrijkste deel van een diner. Een hoofdgerecht wordt meestal uitgebreider geserveerd dan andere gangen en bevat meestal het zwaarste deel van een maaltijd. Dit is meestal vlees, gebraad of gevogelte. Hierbij wordt de maaltijd meestal compleet gemaakt met groenten, sauzen en bijgerechten die samen het hoofdgerecht vormen. Hoofdgerechten waarin vis of groenteschotels de boventoon voeren kunnen worden gezien als gerechten uit de 'moderne keuken'. Hieronder bespreken we enkele voorbeelden van typisch Nederlandse hoofdgerechten.
De traditionele Nederlandse keuken komt voort uit de cultuur van landbouw en veeteelt. Per streek kunnen typisch Nederlandse gerechten worden aangevuld met streekproducten. Los daarvan zijn er een heel aantal typisch Nederlandse gerechten die iedereen in Nederland kent. Deze gerechten zijn vaak stevig en voedzaam. De reden hiervan is het zware werk dat verricht moest worden in de tijd dat deze gerechten zich ontwikkelden. Traditioneel gezien waren de hoofdmaaltijden van de dag warm en werden deze in het grootste deel van Nederland tussen de middag genuttigd. De hoofdmaaltijd vond 's middags plaats om energie op te doen voor de werkzaamheden verderop die dag. Door het verdwijnen van de cultuur van landbouw en veeteelt is deze hoofdmaaltijd door het grote deel van de bevolking opgeschoven naar het begin van de avond. Dit omdat er dan gegeten kan worden met het hele gezin en het tijdtechnisch vaak praktischer is. Het Nederlandse hoofdgerecht, of ook wel het avondeten genoemd, wordt gekenmerkt door diverse groenten zoals verschillende koolsoorten, andijvie, spinazie of bonen. Dit wordt samen met gebakken of gebraden aardappels klaargemaakt. Deze aardappels zijn meestal slechts gekruid met wat zout. Een nóg typische gewoonte is om na het hoofdgerecht yoghurt, pap of vla te nuttigen als hoofdgerecht. In andere culturen zijn dit vaak zoetigheden.
Door de steeds meer multiculturele samenleving in Nederland werd er steeds meer gekookt met invloeden uit andere culturen. Ondanks het bekende Nederlandse spreekwoord: wat de boer niet kent vreet hij niet, zien we dat de Nederlandse keuken steeds meer invloeden uit diverse gerechten van de Indonesische en Surinaamse keuken overnam. Ook de Chinese keuken is in Nederland erg populair. Door de jaren heen zijn gerechten vaak gecombineerd waardoor er een soort van Nederlandse Chinees-Indische keuken is ontstaan. Later werden ook Italiaanse gerechten als pizza en pasta in de Nederlandse keuken geïntegreerd. Op vandaag kennen we een zeer diverse eetgewoonte met gerechten uit meer oostelijke regionen als shoarma dat zonder schroom gecombineerd wordt met gerechten uit de Italiaanse keuken zoals bijvoorbeeld pizza (pizza shoarma). Maar daarnaast zijn ook de traditionele Nederlandse gerechten voor een groot deel intact gebleven. Soms zien we dat de traditionele vleessoorten plaatsmaken voor vleessoorten die zijn overgenomen uit andere culturen. Zo wordt er wel eens aardappelen met gyros gegeten.
Terug naar het overzicht